فصل سوم : متغیرها

استفاده از متغیرها در برنامه

آیا بهتر نیست که برنامه ما بتواند به جای گفتن کلمه “Hello World” به صورت عمومی، ابتدا نام کاربر را پرسیده و سپس کلمه “Hello” را با نام کاربران بگوید؟

برای انجام این کار ابتدا باید از کاربر نامش را بپرسیم و سپس آن را در جایی ذخیره کنیم و سپس “Hello” را با نام کاربر چاپ کنیم.

بیایید ببینیم چگونه می توانیم این کار را انجام دهیم:

TextWindow.Write(“Enter your Name: “)

()name = TextWindow.Read

TextWindow.WriteLine(“Hello ” + name)

هنگامی که این برنامه را تایپ و اجرا می کنید، خروجی زیر را مشاهده خواهید کرد:

شکل ۱-۳ : نام کاربر را بپرسید

و وقتی نام خود را تایپ کرده و ENTER را فشار دهید، خروجی زیر را مشاهده خواهید کرد:

شکل ۲-۳ : یک سلام گرم

حالا، اگر دوباره برنامه را اجرا کنید، دوباره همان سوال از شما پرسیده می شود. می توانید نام دیگری را تایپ کنید و کامپیوتر Hello را با نام جدید می گوید.

آنالیز برنامه

در برنامه ای که شما اجرا کردید، خطی که ممکن است توجه شما را جلب کرده باشد، این است :

()name = TextWindow.Read

()Read درست مانند ()WriteLine به نظر می رسد، اما بدون ورودی. این یک عملیات است و اساساً به رایانه می گوید که منتظر بماند تا کاربر چیزی را تایپ کند و کلید ENTER را بزند.

هنگامی که کاربر کلید ENTER را زد، آنچه را که کاربر تایپ کرده است را می گیرد و به برنامه برمی گرداند.

نکته جالب این است که هر آنچه کاربر تایپ کرده بود، اکنون در متغیری به نام name ذخیره می شود.

متغیر، مکانی از حافظه است که می توانید مقادیر را به طور موقت در آن ذخیره نموده و بعداً از آنها استفاده کنید. در خط بالا از متغیر name برای ذخیره نام کاربر استفاده شده است.

حال به این خط از برنامه توجه کنید:

TextWindow.WriteLine(“Hello ” + name)

پس از اجرای این خط از برنامه، مقدار ذخیره شده در متغیر name به کلمه “Hello” اضافه شده و کل جمله در TextWindow چاپ می گردد.

هنگامی که یک متغیر مقداردهی شد، می توانید به تعداد دفعات مکرر از آن استفاده کنید. به عنوان مثال، می توانید کارهای زیر را انجام دهید:

TextWindow.Write(“Enter your Name: “)

()name = TextWindow.Read

TextWindow.Write(“Hello ” + name + “.  “)

TextWindow.WriteLine(“How are you doing ” + name + “?”)

نکته: عملکرد عملیات Write در پنجره کنسول درست مانند WriteLine می باشد با این تفاوت که وقتی با Write چیزی را در پنجره کنسول بنویسید ، متن بعدی پنجره کنسول در همان خط متن فعلی خواهد بود(نه در خط بعدی).

خروجی برنامه فوق به شکل زیر خواهد بود:

شکل ۳-۳ : استفاده مجدد از یک متغیر

قوانین نامگذاری متغیرها:

قوانین ساده و برخی دستورالعمل های خوب برای نام گذاری متغیرها عبارتند از:

• نام متغیر باید با یک حرف شروع شود و نباید با هیچ یک از کلمات کلیدی اسمال بیسیک مانند if، for، then و غیره یکسان باشد.

• نام می تواند شامل ترکیبی از حروف، اعداد و زیرخط باشد.

• از آنجایی که ممکن است از متغیرها چندین بار و در جاهای مختلف برنامه استفاده شود، بهتر است نامی برایشان انتخاب کنیم که توصیف هدفشان و آنچه در آنها ذخیره می شود، باشد.

متغیرهای عددی:

در برنامه قبلی یاد گرفتید که چگونه می توانید از متغیرها برای ذخیره نام کاربر استفاده کنید.

در ادامه برنامه ای ساده را خواهیم دید که در آن اعداد را در متغیرها ذخیره و دستکاری می کنیم:

number1 = 10

number2 = 20

number3 = number1 + number2

TextWindow.WriteLine(number3)

وقتی این برنامه را اجرا کنیم، خروجی زیر را خواهیم دید:

شکل ۴-۳ : جمع کردن دو عدد

در خط اول برنامه، متغیر number1 را با عدد ۱۰ و در خط دوم، متغیر number2 را با عدد ۲۰ مقداردهی می کنیم.

در خط سوم، مقدار متغیرهای number1 و  number2 را با هم جمع کرده و نتیجه را در متغیر number3 ذخیره می کنیم.

و در نهایت مقدار متغیر number3 را در TextWindow چاپ می کنیم.

نکته: توجه داشته باشید که اعداد در اطراف خود نقل قول (” “) ندارند. برای اعداد، نقل قول لازم نیست. فقط زمانی که از متن استفاده می کنید به نقل قول نیاز دارید.

حالا بیایید برنامه را کمی تغییر دهیم و نتیجه را ببینیم:

number1 = 10

number2 = 20

number3 = number1 * number2

TextWindow.WriteLine(number3)

این برنامه number1 را number2 ضرب می کند و نتیجه را در number3 ذخیره می کند که خروجی آن را می توانید در شکل زیر مشاهده کنید:

شکل ۵-۳ : ضرب دو عدد

به حالتی مشابه می توانید از خطوط زیر برای تفریق و تقسیم دو عدد در برنامه استفاده نمایید:

number3 = number1 – number2

number3 = number1 / number2

نماد تقسیم “/” است. شکل زیر خروجی برنامه فوق را برای عمل تقسیم نشان می دهد:

شکل ۶-۳ : تقسیم دو عدد

نوشتن یک برنامه مبدل ساده دما:

برنامه ای که خواهیم نوشت از فرمول زیر برای تبدیل مقدار دمای درجه فارنهایت به درجه سلسیوس استفاده خواهد کرد:

ابتدا دما را بر حسب فارنهایت از کاربر دریافت می کنیم و آن را در یک متغیر ذخیره می کنیم. یک عملیات ویژه وجود دارد که به ما این امکان می دهد که فقط بتوانیم اعداد را از کاربر بگیریم و آن TextWindow.ReadNumber می باشد:

TextWindow.Write(“Enter temperature in Fahrenheit: “)

()fahr = TextWindow.ReadNumber

هنگامی که دمای فارنهایت را در یک متغیر ذخیره کردیم، می‌توانیم آن را به شکل زیر به درجه سانتیگراد تبدیل کنیم:

celsius = 5 * (fahr – 32) / 9

پرانتز به کامپیوتر می گوید که ابتدا fahr – ۳۲ را محاسبه کند و سپس بقیه محاسبات را پردازش کند.

اکنون تنها کاری که باید انجام دهیم این است که نتیجه را برای کاربر چاپ کنیم.

با کنار هم گذاشتن همه اینها، به برنامه زیر خواهیم رسید:

TextWindow.Write(“Enter temperature in Fahrenheit: “)

 ()fahr = TextWindow.ReadNumber

 celsius = 5 * (fahr – 32) / 9

TextWindow.WriteLine(“Temperature in Celsius is ” + celsius)

خروجی برنامه فوق با وارد کردن عدد ۷۷ به شکل زیر خواهد بود:

شکل ۷-۳ : مبدل دما

ترجمه و تألیف : کامبیز حسامی

تهیه شده در : تیناسافت

بازگشت به صفحه اصلی آموزش اسمال بیسیک